Sigara içmek dünyada yılda yaklaşık 5 milyon insanı öldürmektedir. Anadolu Sağlık Merkezi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Tayfun Çalışkan, “Akciğer kanserinin bilinen en yaygın nedeni sigara içmektir. Tüm akciğer kanserlerinin yüzde 80-90’ı sigaraya bağlıdır ve sigarayı bırakmakla önlenebilir. 2022 kanser istatistiklerine göre Amerika Birleşik Devletleri’nde prostat ve meme kanserinden sonra en sık akciğer kanseri görülüyor. 80 yaşına kadar sigara içenlerde akciğer kanserine yakalanma riski yüzde 14.
Akciğer kanserinin sigarayla ilişkilendirilen en bilinen hastalık olduğunu hatırlatan Anadolu Sağlık Merkezi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Tayfun Çalışkan, “Bunun dışında hamilelikte sigara içmek ve erken çocukluk döneminde sigaraya maruz kalmak çocukların akciğer gelişimini bozar ve astım gelişme riskini artırır. “Astımı olan sigara içenlerin sigara içmeyenlere göre kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) geliştirme riski daha yüksektir.”
KOAH’ın sigaraya bağlı öksürük, balgam ve nefes darlığı ile seyreden en yaygın kronik, ilerleyici ve önlenebilir hastalık olduğunun altını çizen Doç. Tayfun Çalışkan, “KOAH’ın ilerlemesini ve buna bağlı ölümleri azaltmada en etkili yöntem sigarayı bırakmaktır. Sigara akciğerin süngerimsi yapısını bozarak akciğerin normal işleyişini bozan bir takım hastalıklara da neden olabilir. Bunlar arasında sigara ile güçlü bir şekilde ilişkili olanlar, respiratuar bronşiyolit, deskuamatif interstisyel pnömoni ve Langerhans hücreli histiyositozdur.
Sigara içme süresi akciğer kanseri riskini etkiler
Sigara içme süresi ve yoğunluğunun da akciğer kanseri riskini etkilediğine vurgu yapan Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Tayfun Çalışkan, “Günde 1-5 adet sigara içen kişilerde akciğer kanseri riski hiç sigara içmeyenlere göre 9 kat daha fazladır. Günde 1-5 arası sigara içen ve 40 yaş altında sigarayı bırakan kişilerde akciğer kanserine yakalanma riski hiç sigara içmemiş kişilerle benzerdir. Ancak günde 6-15 kez sigara içen kişiler 40 yaş altında sigarayı bıraksalar bile akciğer kanserine yakalanma riski hiç sigara içmeyenlere göre 1,8 kat daha fazladır. Günde 1-5 arası sigara içen ve 40 yaş üzerinde bırakan kişilerde akciğer kanseri riski hiç sigara içmemiş kişilere göre 3 kat daha fazladır.
Pasif içicilik de hastalık sebebi
Pasif içiciliğin ikincil maruz kalma, diğerinin içtiği sigara dumanına doğrudan maruz kalma olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Akciğer kanserlerinin yanı sıra koroner arter hastalığı, inme de gebeleri etkileyerek düşük doğum yüküne neden olabiliyor. Sigara ayrıca bebeklerde ve çocuklarda ani bebek ölümü sendromuna, akciğer enfeksiyonlarına, kulak enfeksiyonlarına ve astım ataklarına neden olabilir.
Sigara bırakma poliklinikleri sigarayı bırakmanın temelidir
Sigarayı bırakma polikliniklerinde tütün mamulleri kullanan ve bırakmak isteyen bireylere psikososyal destek sağlandığını, gerekli görülenlere ilaç tedavileri ve nikotin replasman tedavileri uygulandığının altını çizen Doç. Tayfun Çalışkan, “Sigarayı bırakma başarısı 1 yıl sigara içmemek olarak tanımlanır. Kendi kendine bırakma stratejisinde başarı oranı yüzde 8-25 iken, sigarayı bırakma polikliniğine başvuran kişilerde başarı oranı yüzde 20-40 arasında bulundu. Bu nedenle sigarayı bırakmak için destek almak çok önemlidir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
